Exodus biznesu

Wiedeński Instytut Międzynarodowych Studiów Ekonomicznych zwraca uwagę na dodatkowe okoliczności i uwarunkowania, które wpływają na poziom inwestycji. Według opublikowanego pod koniec lutego opracowania, regionami, którymi w obecnej sytuacji geopolitycznej coraz częściej interesują się inwestorzy, są m.in. Bałkany Zachodnie oraz Turcja. Widać też, że wojna w Ukrainie ma negatywny wpływ na bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej (CESEE).

Warto zwrócić uwagę na jeszcze jedno zjawisko, czyli utrzymujący się trend nearshoringu, który zapoczątkowała pandemia COVID-19. Przypomnijmy, że nearshoring, czyli outsourcing do krajów bliskich geograficznie, wymaga poniesienia wyższych kosztów niż offshoring. Inwestor zyskuje jednak wiele – podobne warunki kulturowe, strefa czasowa i możliwość elastycznej współpracy. Według magazynu „Computer Weekly” liczba inwestycji tego rodzaju wzrosła o 84% we wszystkich branżach w 2022 r. A przecież zjawisko to nie dotyczy tylko tego typu usług (BPO). Obejmuje także produkcję.

Ten trend może być korzystny dla Polski i – szerzej - naszej części Europy. Jak zauważył kilka dni temu na łamach brytyjskiego „The Guardian” Mohamed A. El-Erian, główny doradca ekonomiczny w Allianz, a wcześniej przewodniczący Globalnej Rady Rozwoju prezydenta Baracka Obamy, tendencja ta prawdopodobnie utrzyma się w ciągu najbliższych kilku lat, ponieważ firmy coraz bardziej dywersyfikują swoje łańcuchy dostaw, lokalizując je z dala od Chin, a zachodnie rządy uciekają się do nearshoringu i friendshoringu, aby utrzymać produkcję krytycznych surowców i wrażliwy eksport.

Rzut oka na mapę

Liczba ogłoszeń dotyczących projektów typu greenfield wzrosła w większości krajów Europy Środkowej i Wschodniej (CEE) oraz Bałkanów Zachodnich, przy czym najszybszy wzrost odnotowała Czarnogóra (gdzie pięć projektów ogłoszonych w okresie styczeń–sierpień 2022 r. oznaczało wzrost o 400% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku), Serbia (wzrost o 100%), Chorwacja (92%) i Łotwa (88%). Liczba projektów typu greenfield mierzona r/r spadła natomiast na Węgrzech (−44%), w Estonii (−33%), Czechach (−17%), na Słowacji (−10%) oraz w Bośni i Hercegowinie (−10%) .

Według WIMSE analiza struktury sektorowej firm realizujących inwestycje typu greenfield w naszym regionie wyraźnie pokazuje, że pod względem liczby projektów w 2022 r. najwięcej inwestowały firmy z sektora oprogramowania i usług IT.

Źródła:

Investment Monitor,

TaskUs,

Computer Weekly, 

Guardian,

Vienna Institute for International Economic Studies.