Dlaczego nie warto spieszyć się z wypłatą z PPK? Skutki przedwczesnego wycofania środków
Oszczędności zgromadzone na rachunku PPK są prywatną własnością uczestnika. Program zakłada, że w każdej chwili możemy sprawdzić stan środków zgromadzonych na swoim rachunku, możemy również wypłacić je w dowolnym momencie. Wielu kusi zatem perspektywa, by sięgnąć po zgromadzone środki wcześniej, a PPK potraktować jako krótkoterminową lokatę. Jednak okazuje się, że podejście krótkoterminowe nie jest najlepszą strategią.
Najnowsze dane ZUS pokazują, że liczba emerytów i rencistów w Polsce przekroczyła 8 mln, a emerytura ponad połowy z nich wynosi 3.5 tys. zł brutto lub nawet mniej, co stanowi zaledwie 40 proc. średniego wynagrodzenia1. Powyższe dane potwierdzają to, co słyszymy od dawna – jeśli po zakończeniu kariery zawodowej chcemy zachować standard życia zbliżony do obecnego, musimy wziąć sprawy we własne ręce i dodatkowo oszczędzać z myślą o zabezpieczeniu się na jesień życia. Jako społeczeństwo nie mamy jednak wyrobionego nawyku długoterminowego oszczędzania. By efektywnie gromadzić środki na przyszłą emeryturę, z pomocą przychodzą nam programy systemowe, z Pracowniczymi Planami Kapitałowymi na czele.
Oszczędzaj mądrze: co warto wiedzieć przed wypłatą pieniędzy z PPK
Podstawowym celem PPK jest budowa oszczędności na przyszłą emeryturę, dlatego ustawodawca założył, że uczestnik będzie oszczędzał przynajmniej do 60 roku życia. Dlatego wypłata środków z PPK po 60. urodzinach, w postaci jednorazowej wypłaty w wysokości 25% zgromadzonych środków oraz minimum 120 rat (czyli co miesiąc przez 10 lat) z pozostałych 75% środków, to najbardziej korzystne rozwiązanie dla uczestnika. W takim przypadku oszczędzający zyskuje najwięcej, ponieważ nie zapłaci podatku od zysków kapitałowych.
Zwrot środków przed 60. rokiem życia to de facto rezygnacja z większości korzyści, jakie oferuje PPK. Jest to opcja awaryjna, ale ekonomicznie dużo mniej opłacalna niż cierpliwe gromadzenie środków i ich wypłata zgodnie z zasadami programu.
Jeśli uczestnik programu zdecyduje się na wcześniejszą wypłatę środków zgromadzonych na rachunku PPK, kwota, którą otrzyma zostanie pomniejszona o dopłaty pochodzące z funduszu pracy (dopłaty od państwa), tj. wpłatę powitalną i dopłaty roczne, 30% środków pochodzących z wpłat pracodawcy oraz 19% podatek od zysków kapitałowych wypracowanych przez pozostałą część środków, pochodzącą z wpłat pracodawcy oraz wpłat pracownika.
Co się zatem stanie z 30% środków pochodzących z wpłat pracodawcy? W sytuacji zwrotu 30 proc. środków pochodzących z wpłat pracodawcy trafi do ZUS i zostanie zaewidencjonowane na koncie ubezpieczonego w ZUS jako jego składka emerytalna. Kwota ta będzie więc dostępna po przejściu na emeryturę.
Wpłaty od Państwa, czyli wpłata powitalna i dopłaty roczne, wrócą natomiast do Funduszu Pracy, ponieważ stanowią premię za długoterminowe oszczędzanie.
Warto zauważyć, że nie mówimy tutaj o wypłacie środków w tzw. szczególnych sytuacjach życiowych, tj. w przypadku poważnej choroby uczestnika PPK, jego małżonka lub dziecka (do 25% środków, bez obowiązku zwrotu) lub pokryciem wkładu własnego kredytu hipotecznego na budowę domu lub mieszkania. Wypłata na pokrycie wkładu własnego dotyczy wyłącznie uczestników przed 45 rokiem życia i wiąże się z obowiązkiem ich zwrotu w ciągu maksymalnie 15 lat. Wówczas wypłata nie powoduje utraty części środków, tak jak ma to miejsce w sytuacji opisanej powyżej.
Pracownicze Plany Kapitałowe to program długoterminowego oszczędzania z myślą o emeryturze. Dzięki comiesięcznemu odkładaniu nawet niewielkich kwot przez dłuższy czas, jesteśmy w stanie uzbierać kapitał, który pomoże nam zapewnić bezpieczeństwo finansowe w czasie, gdy zakończymy karierę zawodową. Dzieje się tak dzięki magii procentu składanego, który już Albert Einstein nazywał ósmym cudem świata, i efektowi kuli śnieżnej. Mówiąc najprościej - im dłuższy okres oszczędzania, tym większy wpływ ma procent składany na nasze oszczędności.
Czy zatem warto wypłacać środki z rachunku PPK przed czasem? Jeśli wypłata nie dotyczy szczególnych sytuacji życiowych, to z punktu widzenia uczestnika programu, zdecydowanie bardziej korzystne jest potraktowanie programu długoterminowo i oszczędzanie przynajmniej do 60 roku życia. Jeśli kogoś kusi wcześniejsza wypłata z PPK, warto naprawdę uważnie przeanalizować powyższe argumenty i zastanowić się, czy naprawdę chcemy zrezygnować ze wszystkich korzyści, jakie dają PPK, po to, by sfinansować krótkoterminowe cele. Pamiętajmy, że środki z PPK mają zapewnić nam spokój i niezależność finansową po zakończeniu kariery zawodowej.
