Transformacja, ekspansja, inwestycje: jak polski kapitał może napędzać nowoczesną gospodarkę – Wywiad z Piotrem Dmuchowskim dla telewizji Biznes 24
Rozwój rynku kapitałowego, biznes międzynarodowy, transformacja gospodarki to tematy, wokół których koncentrował się program tegorocznej edycji Forum Funduszy w Nałęczowie. Jako partner wydarzenia aktywnie włączyliśmy się w dyskusję. Kluczowe zagadnienia poruszone w panelu stanowiły punkt wyjścia do pogłębionej rozmowy na temat roli rynku kapitałowego i jego poszczególnych instytucji w finansowaniu projektów o strategicznym znaczeniu oraz kluczowych działań, które pozwolą wykorzystać potencjał rynku kapitałowego do wspierania rozwoju gospodarki oraz polskich firm. Prezes Piotr Dmuchowski rozmawiał na ten temat z redakcją telewizji Biznes 24.
Nowe spojrzenie na transformację
W debacie o zielonej transformacji i ekspansji zagranicznej polskich firm coraz częściej pojawia się zasadnicze pytanie: czy nas na to stać? Odpowiedź, jakiej udziela Piotr Dmuchowski, prezes PFR TFI, jest jednoznaczna — nie tylko nas stać, ale nie możemy sobie pozwolić na to, by z niej zrezygnować. A największym wyzwaniem transformacji nie jest brak środków, lecz odpowiednie ich przekierowanie z oszczędności w inwestycje służące rozwojowi kraju.
Na wstępie warto zaznaczyć, że proces zielonej transformacji bardzo często jest błędnie postrzegany wyłącznie jako koszt. Bardzo często słyszymy pytania: “Czy nas na to stać? Kto za to zapłaci?” Myślę, że powinniśmy odwrócić perspektywę i nieco inaczej spojrzeć na ten proces. Przede wszystkim transformacja to jest inwestycja, dlatego rynki kapitałowe są perfekcyjne, by w tych inwestycjach brać udział. Jeśli spojrzymy całościowo na te potrzeby inwestycyjne związane z transformacją, to zgodnie z wyliczeniami KPKIK, łączne nakłady na transformację polskiej gospodarki do 2030 r. mogą wynieść 800 mld złotych. Zestawiając tę kwotę z wartością środków zgromadzonych w gotówce, depozytach terminowych, czyli takich podstawowych, najbardziej płynnych aktywów finansowych, które wynoszą w sumie już blisko 2 biliony złotych, widzimy, że rozmowa o tym, że nie stać nas na transformację jest błędna. Prawdziwym wyzwaniem jest to, abyśmy zmienili transmisję naszych oszczędności w długoterminowe inwestycje - podkreśla Piotr Dmuchowski.
Polski kapitał z globalnymi ambicjami
Mówiąc o transformacji, o budowaniu odpornej, nowoczesnej gospodarki, bierzemy pod uwagę nie tylko aspekt transformacji energetycznej, lecz uwzględniamy szerokie podejście, które obejmuje szereg obszarów, w tym infrastrukturę, nowe technologie, odporne łańcuchy dostaw i ekspansję zagraniczną. Szczególną uwagę warto zwrócić właśnie na internacjonalizację, która oznacza wejście na wyższy poziom prowadzenia biznesu. Istotną rolę odgrywa tu Fundusz Ekspansji Zagranicznej (FEZ), który wspiera polskie firmy w realizacji inwestycji greenfield, przejęciach zagranicznych oraz budowie międzynarodowych łańcuchów wartości.
Polska gospodarka dorosła do momentu, w którym faktycznie widzi w ekspansji swoją szansę na kolejny etap rozwoju — mówi Dmuchowski. Obserwujemy coraz więcej przykładów, w których firmy wychodzą poza granice nie tylko po klientów, ale po technologie, talenty i know-how — m.in. w Stanach Zjednoczonych, Niemczech czy Azji Południowo-Wschodniej. Widzimy bardzo duże zainteresowanie działalnością, chociażby w Stanach Zjednoczonych, przejmowaniem tam firm przez polskie firmy technologiczne, aby jednocześnie zdobyć dostęp do rynku, który być może z zewnątrz będzie trudniejszy (tak, możemy domniemywać, że jest takie ryzyko), ale z drugiej strony, żeby faktycznie zdobywać to know-how, te nowe technologie najbardziej innowacyjne i w pewnym sensie przenosić je również do Polski – dodaje.
Nowy model finansowania rozwoju
Co musi się zadziać, aby kapitał prywatny i instytucjonalny stał się motorem w rozwoju polskiej gospodarki?
Transformacja gospodarki wymaga też nowej roli inwestorów instytucjonalnych, ale też długoterminowego spojrzenia na rynek kapitałowy z punktu widzenia inwestorów indywidualnych. Kluczowe jest, aby Polacy jako oszczędzający i uczestnicy rynku kapitałowego mieli możliwość partycypowania w długoterminowym wzroście wartości spółek.
Chcemy, żeby Polacy zarabiali na kolejnym skoku rozwoju Polski” — podkreśla Piotr Dmuchowski, wskazując na konieczność budowy długoterminowych instrumentów finansowych, w które będą mogli inwestować także uczestnicy pracowniczych planów kapitałowych czy funduszy emerytalnych. Musimy zacząć patrzeć na inwestycje i rynek kapitałowy w długim horyzoncie, to znaczy w perspektywie 10-15 lat. Widzimy te kierunki rozwoju, mamy zarysowaną wizję transformacji, myślę, że to jest ten moment, na transformację oszczędności w inwestycje kapitałowe. Polscy inwestorzy indywidualni, jak i instytucjonalni, wciąż w dużej mierze lokują środki w depozytach lub instrumentach o niskim ryzyku i niskiej produktywności kapitału. To się musi zmienić. Kluczowym krokiem jest rozwój i popularyzacja instrumentów inwestycyjnych o zdywersyfikowanym profilu — takich jak fundusze mieszane, które już dziś pokazują swoją efektywność, chociażby w ramach PPK. Nie chodzi o przenoszenie środków w stronę agresywnych, ryzykownych aktywów, ale o stopniowe budowanie portfeli, które realnie wspierają rozwój gospodarki i jednocześnie zapewniają stabilny zwrot w dłuższym okresie. Takie podejście pozwoli nie tylko skutecznie finansować zieloną transformację, ale też zbudować kapitał przyszłości — zarówno w wymiarze społecznym, jak i ekonomicznym – wyjaśnia Piotr Dmuchowski.
Z punktu widzenia całościowej architektury rynku nie zapomnimy o tym, że banki będą prawdopodobnie wciąż absolutnie kluczowe, jeżeli chodzi o finansowanie rozwoju polskiej gospodarki. W tym obszarze jednym z rozwiązań służących finansowaniu długoterminowych projektów - zwłaszcza energetycznych i infrastrukturalnych, może być zwiększenie roli sekurytyzacji.
Fundusze inwestycyjne mogą tu pełnić funkcję stabilnego nabywcy instrumentów dłużnych, wspierając banki w dostarczaniu kapitału firmom — bez konieczności nadmiernego obciążania ich bilansów. Jeśli banki będą finansować się długoterminowo przez sekurytyzację, a fundusze emerytalne będą te instrumenty kupować – to będzie wymarzony model — zauważa prezes PFR TFI.
Wnioski? Polska gospodarka ma zasoby, kompetencje i instytucje, które mogą wesprzeć transformację gospodarki oraz ekspansję na rynki zagraniczne. Warunkiem jest jednak długoterminowe myślenie, partnerska współpraca między sektorem publicznym a prywatnym i umiejętność mobilizacji polskiego kapitału — zarówno tego instytucjonalnego, jak i prywatnego.
Od oszczędności do inwestycji - Piotr Dmuchowski, Prezes PFR TFI
